Ontsluiering

We kunnen iets nooit helemaal kennen, ook niet de ander of onszelf. Het kan ervaren worden alsof er een sluier over iets ligt. Maar wellicht kan het deels ontsluierd worden. Het is op ontdekkingstocht gaan naar wat hieronder verborgen zou kunnen liggen.

Ordenen, ontraadselen, inzicht krijgen: het zijn kernbegrippen binnen de filosofie en de psychologie. Een foto van de hortensia in onze tuin verbeeldt dit: de bloem is er, maar ze is ingesponnen. Er kunnen periodes zijn dat het leven zo wordt ervaren.

Deze begrippen zijn ook belangrijk in de Geestelijke Oefeningen van Ignatius van Loyola (1491 – 1554). Deze oefeningen zijn bijna 500 jaar geleden ontwikkeld. Van oorsprong zijn ze gelovig, religieus ingekaderd. In essentie gaat het erom te ontdekken welk verlangen in je leeft, wat je écht wilt en hoe je dit vorm wilt geven in verbinding met jezelf en met de wereld om je heen. Je gevoel, intuïtie en verstand zijn hierbij richtinggevend. Met andere woorden: je moet het kompas van binnen vinden. Een dynamiserende reis!

De mogelijke rol van religie en spiritualiteit

Ook religie kan een rol spelen in de begeleiding. Een van de betekenissen van religie is ‘verzamelen & verbinden’. Het gaat om wat je aan inzichten hebt opgebouwd in je leven en welke rol dat daarin speelt. Vaak wordt dit ook verbonden met een hogere macht.

Regelmatig hoor ik mensen zeggen: ‘Ik ben niet gelovig, maar wel religieus.’ Meestal wordt hiermee bedoeld dat iemand zich niet (meer) thuis voelt bij een specifiek geloof of kerk. Maar wel dat ze hun weg in het leven zoeken met wie en wat ze daarin belangrijk vinden en soms ook met God. Daarbij zijn niet de dogma’s (feitelijke antwoorden) bepalend, maar wel de betekenissen die iemand geeft aan zijn of haar leven en gebeurtenissen daarin.

Sommige mensen vinden die weg met anderen om zich heen of in de natuur maar ook, zoals soms verwoord, met dat ‘er meer is tussen hemel en aarde’.

De oude vrouw in de tuin

Tijdens mijn opleiding geestelijke begeleiding was een van de uitdagingen te ontdekken wat de bezieling van iemand was. Op een dag zagen we een documentaire over een oudere vrouw die aan het werk was in haar tuin. Haar handen in de aarde, onkruid aan het wieden en de grond aan het omspitten. Wanneer zíj over de spruitjes sprak die ze had geplant en verzorgde, werd duidelijk dat het niet alleen ging over deze groente. In de kern vertelde ze over haar kijk op het leven en haar plek daarin. Het ging over groei, voedsel, arbeid, schepping, respect, verwondering en verlangen. Hier was duidelijk meer dan een spruitje.